Padaczka nie jest chorobą nową, już od czasów Hammurabiego i starożytnej Mezopotamii pojawia się w spisanych kodeksach i przekazach. Grecy nazywali epilepsję, świętą, doszukując się jej pochodzenia od Bogów, natomiast dopiero Hipokrates uznał, że jest to choroba o naturalnej przyczynie.
Ponadto, padaczka nie jest chorobą jednorodną. Najczęściej kojarzona z najbardziej „spektakularnymi” napadami toniczno-klonicznymi, może się również objawiać skurczami powiek czy zgięciami głowy.
A zatem, co to jest padaczka?
Według Ligii Przeciwpadaczkowej to przewlekłe zaburzenie mózgowe o różnej etiologii charakteryzujące się nawracającymi napadami wywołanymi nadmiernym wyładowaniem komórek nerwowych mózgu z różnymi klinicznymi i laboratoryjnymi objawami. Jednakże, żeby go rozpoznać chory musi u siebie zaobserwować co najmniej dwa napady. Należy pamiętać, że padaczka nie jest jednostką chorobową, lecz zespołem objawów somatycznych, wegetatywnych i psychicznych, który może występować na podłożu różnych zmian morfologicznych i metabolicznych mózgu.
Jakie możemy rozróżnić typy napadów?
- Pierwotnie uogólnione- są to napady, w których objawy kliniczne dotyczą obu półkul mózgowych, przez co zazwyczaj całego ciała. Dzielimy je na:
- Napady z manifestacją toniczną i/lub kloniczną, które charakteryzują się silnymi wyprężeniami, skurczami całego ciała, bezdechem lub ciężkim, charczących oddechem, zasinieniem skóry, dominującymi od początku napadu rytmicznymi drgawkami.
- Napady nieświadomości- najczęściej zaczynają się u dzieci, objawiają się krótkotrwałym „oderwaniem od rzeczywistości”, „zagapianiem się” na chwilę, po czym chory wraca do przerwanych czynności. Mogą temu napadowi towarzyszyć rożne automatyzmy, takie jak drganie powiek czy odruch ssania.
- Napady miokloniczne- są to zazwyczaj skurcze symetrycznych grup mięśni.
- Napady zgięciowe- zdarzają się głównie u dzieci a najwcześniej już u niemowląt, podczas ich trwania dzieci w charakterystyczny sposób przyginają główkę do tułowia.
- Napady atoniczne to trwające kilka sekund utraty napięcia mięśniowego, zazwyczaj chory upuszcza trzymane przedmioty lub upada na ziemię.
- Napady ogniskowe (częściowe)
- Miejscowe napad zaczyna się w konkretnej części mózgu i daje objawy związane z tą konkretną jego częścią.
- Wtórnie uogólnione, kiedy to napad zaczyna się w jednej części mózgu a następnie wtórnie „rozlewa” się na całą jego powierzchnię.
Czym jest stan padaczkowy?
Rozróżniamy także stan padaczkowy, kiedy to atak padaczkowy utrzymuje się bez przerwy przez ponad 30 minut lub obserwuje się więcej niż 2 napady pomiędzy którymi chory nie odzyskuje przytomności. Bardzo często, a zwłaszcza u dzieci (30%) jest powodowany gorączką, natomiast u dorosłych w jednej czwartej to skutek uszkodzenia mózgu.
Oczywiście, ten uproszczony schemat nie odzwierciedla całej złożoności i różnorodności choroby. Sama diagnostyka prowadząca do diagnozy to żmudny proces, który często po ujawnieniu się nowych objawów może zakończyć się zupełnie innym rozpoznaniem niż początkowo sądzono.